Hotpotten [Chinese fondue 涮火锅]

Hoe heet het?
Hotpotten, hot pot, Chinees fonduen, Chinese fondue, Chinees gourmetten, Mongoolse hotpot, Mongolian hot pot, steamboat, chafing pot, shuan huoguo, 涮火锅

Wat is het?
Hotpotten of Chinees fonduen is de algemene term voor verschillende ingrediënten garen in een speciale pan of pot. Er bestaan echter enkele verschillende stijlen. In het noorden van China, regio Beijing en omstreken, eet men sinds jaar en dag ‘Mongoolse hotpot’ of Mongolian hotpot 火锅.

Mongools hotpotten wordt gedaan in een speciale ringvormige pan met in het midden een ‘schoorsteen’, ook wel ‘Mongolian steamboat’ geheten (zie plaatje hierboven). In deze schoorsteen worden traditioneel hete houtskooltjes gedaan, zodat het water in de ring eromheen zachtjes blijft koken. De ingrediënten zijn ontleend aan de keuken van de noordelijke Mongolen, waar lamsvlees een basisvoedsel is. Het is echt iets voor de koude winters.

In Sichuan, de grote provincie in het westen van China, Lees verder

Chinese dadels [hongzao 红枣]

chinese dadelsHoe heet het?
Chinese dadels, rode dadels, gedroogde dadels, Chinese gedroogde dadels, jujube, jujubes, red dates, Chinese dates, dried red dates, hongzao 红枣

Wat is het?
Donkerrode gedroogde en gerimpelde kleine harde vruchtjes van de een van oorsprong Aziatische struik verwant aan de sleedoorn. Chinese dadels of jujube zijn niet zacht en kleverig zoals de bij ons bekende gesuikerde of gezoete dadels die van een dadelpalm afkomstig zijn. Er zijn verschillende soorten, zowel zwart als rood, van de rode is de kleine ‘kippenhartdadel’ het bekendst.

Chinese dadels zijn aan aan de struik helemaal lichtgroen en smaken naar appel, maar ze drogen vanzelf aan de tak, waarbij ze donkerrood kleuren. Na de pluk worden ze helemaal gerimpeld. In de Chinese geneeskunst gelden dadels (jujube) als verkoelend voor het lichaam en weldadig voor de keel, hierom zijn ze een vaak gezien ingrediënt in Chinese medicinale soepen.

Hoe te gebruiken?
Laat een paar gedroogde Chinese dadels meekoken in Lees verder

Tribuutgroente [gongcai 贡菜]

tribuutgroenteHoe heet het?
Tribuutgroente, tribute greens, tribute vegetable, mountain jelly vegetable, jelly mountain vegetable, gongcai, kong-tsai, 贡菜,响菜,苔干,山蜇菜

Wat is het?
Tribuutgroente (gongcai) is de benaming voor een ingemaakte groente met een doffe groene kleur en knapperige beet, die ziltig smaakt. Het is een specialiteit uit het stadje Yimen in de provincie Anhui in oost-China. De groente, die een rechte steel heeft en puntige bladeren, wordt van blad ontdaan en de steel wordt ingesneden. Lees verder

Ginkgonootjes [银杏]

Hoe heet het?
Ginkgo, ginkgonootjes, ginkgo-nootjes, ginkgo nut, gingko nuts, white nuts, baiguo, pa kewo, pakgor, 白果, silver almonds, zilverabrikoos, yinxing, ginnan, 銀杏

Wat is het?
De noten van de ginkgo, een boomsoort van miljoenen jaren oud met karakteristiek gevormde bladeren. De boom is een zogeheten ‘levend fossiel’, een soort die onafgebroken heeft bestaan sinds de Jura, de tijd waarin dinosaurussen leefden. Er bestaan ook fossielen van ginkgo blaadjes).

De ginkgo komt vaak voor in China en Japan; er zijn exemplaren van 2000 jaar oude bomen bekend. De harde witte (‘zilveren’) noten van de ginkgo zijn na pellen lichtgeel van kleur, zo groot als een gepelde pinda. Deze nootjes worden in Azië als bijzondere lekkernij gegeten. Ongekookt zijn de nootjes licht giftig, dus altijd koken of bakken voor gebruik.

Hoe te gebruiken?
De verse gingkonoten, die per netje in de toko liggen, voorzichtig kraken met een notenkraker. Niet teveel kracht zetten: ze pletten makkelijk en dan is het al snel smurrie. Pel het Lees verder

Thaise aubergine

Pea eggplantHoe heet het?
Thaise aubergine, miniaubergine, mini aubergine, erwtauberinge, pea eggplant, xiao qiezi 小茄子

Wat is het?
Verschillende Aziatische soorten van de aubergineplant, kleiner van stuk (en ook kleiner geplukt) dan de hier gangbare grote donkerpaarse aubergine. De kleur kan varieren van wit – net eieren, vandaar het engelse ‘eggplant’ – tot lichtgroen, groen, geel en lichtpaars. De kleinste variant aubergines lijken wel groene verse erwtjes of peperbesen, zo klein. Lees verder

Jicama [shage 沙葛]

jicama!Hoe heet het?
Jicama, bangkwang, bangkwan, benkoang, bengkoang, bankwang, bang kuan, bangkuang, yam bean, singkama, shage 沙葛, liangshu 凉薯、tugua 土瓜、di luobo 地萝卜, doushu 豆薯

Wat is het?
Jicama is een knolachtige groente met lichtbruine schil die aan een uit de kluiten gewassen rare aardappel doet denken. Het is echter geen familie van de aardappel maar de knol van een klimplant – een groente met knapperig wit vruchtvlees die rauw gegeten kan worden. De smaak doet sterk denken aan waterkastanje, heel sappig met veel crunch. Jicama komt van oorsprong uit Zuid-Amerika, en is via de Philippijnen en Maleisië verder in Azie verspreid. In Suriname staat jicama bekend onder de naam bankwang, en het is ook onder deze naam Lees verder

Kumquat [jinju 金橘]

wijngistHoe heet het?
Kumquat, koemkwat, junju, 金橘,jinqian, chin-ch’ien 金钳

Wat is het?
Klein oranje citrusvruchtje uit het zuiden van China, ovaal van vorm en zo ongeveer zo groot als een olijf. Kumquats hebben een dik schilletje en binnenin bijna geen vruchtvlees, maar wel een paar stevige pitjes. Kumquats hebben een sterke citrussmaak en worden gezouten, gesuikerd of gewoon zo gegeten.

Hoe te gebruiken?
Kumquats zijn niet alleen een grappig ingredient in een cocktail, theeglas of wodkadrank, maar ze kunnen ook als garnering worden gebruikt in plakjes of schijfjes. Je kunt er jam of gelei mee maken, maar ze zijn geweldig in gesuikerde vorm, wat je kunt maken door ze in hun geheel in suikerstroop te koken en ze in suiker te wentelen. In het zuiden van China legt men kumquats in in zout, zodat een heilzaam medicijn ontstaat voor de keel. Lees verder

Tauge [douya 豆芽]

taugeHoe heet het?
Taugé, taoge, taugeh, sojascheuten, mung bean sprouts, bean sprouts, spruiten van katjang idjoe, douya, 豆芽

Wat is het?
Taugé is een kiemgroente: de (in het donker) ontkiemde witte tot lichtgele spruiten van mungbonen, de kleine groene boontjes die eerder op Tokowijzer besproken zijn (mungbonen). Taugé is in Nederland een van de meest ingeburgerde exotische groenten, bekend uit de Indonesische keuken, vooral als vulling van loempia’s.

Hoe te gebruiken?
Bak de taugé in een beetje olie met een drupje sojasaus, wat sesamolie en wat zout en suiker. Blancheer de taugé in kokend water en gebruik het vervolgens in vulling Lees verder

Mungbonen [绿豆 ludou]

mungbonenmeelHoe heet het?
Mungbonen, katjang idjoe, katjang idoe, katjan idju, mungboontjes, moong, mungbean, green gram, gram bean, kacang hijau, kadjang idjoh, kacang idju, mung bonen lüdou 绿豆

Wat is het?
Mungbonen zijn heel kleine groene boontjes, die het bekendst zijn als de niet-ontkiemde versie van de bekende kiemgroente taugé. In China worden ze gebruikt om tot pap te koken of om meel van te maken (mungbonenmeel) waar bijvoorbeeld glasnoedels van gemaakt worden, in Indonesie worden ze gebruikt in allerlei soorten gebak en voor de pap voor de glibbertjes in tjendol. Lees verder

Lotuswortelstengels[莲藕茎]

mini lotuswortel Hoe heet het?
Mini lotuswortel, baby lotuswortel, lotuswortelstengels, lotus wortel stengel, baby lotus root, worteltje van lotus, lotus rootlets, 蓮藕莖, 莲藕茎

Wat is het?
De lange dunne worteltjes (‘runners’) van de lotusplant die onderaan de lotus groeien worden afgesneden om te worden opgegeten. Zo ingelegd doen ze denken aan kleine asperges uit blik. De lotusworteltjes zijn crunchy en licht van smaak. Door hun prachtige structuur zijn ze geweldig om in kleine stukjes te snijden en te gebruiken in een salade, of in te leggen in een vinaigrette. Lees verder

Choy sum [caixin 菜心]

Choy samHoe heet het?
Choy sum, choi sum, choy sam, chye sim, tsoi sim, tsoi sam, Chinese bloeiende kool, Chinese flowering cabbage, caixin 菜心, ‘koolhart’

Wat is het?
Groene Chinese groente uit de koolfamilie met knapperige stelen en bladeren, die onderscheidend is door kleine gele bloemetjes (‘bloeiende kool’) aan de aanzet van de bladeren. Bladeren, stelen en bloemetjes kunnen prima worden gegeten, het heeft een lekkere, knapperige smaak die aan paksoi doet denken, en het is een groente die je vaak in het Chinese restaurant ziet. In de winkel kan je zowel de wat kortere als de langere Lees verder

Luffa [sigua 丝瓜]

luffahoe heet het?
Luffa, silk gourd, vleugelkomkommer, soekwa, terroi, patola, luf-fah, hoekige luffa (angled luffa), loofah, loufah, silk luffa, sigua, si gwa, sie kwa, ssu-kua, Chinese okra, turai, turiya, tori, oyong, ridge kalebas, luffa acutangula, geribde sukwa, soekwa, Poe (Pu), 丝瓜

wat is het?
Luffa is een Chinese groente die eruitziet als een uitgedroogde komkommer met een groene schil met stevige, ver uitstekende lengteribben. Het is een komkommerachtige vrucht met een zachte licht zoete smaak, iets tussen komkommer en courgette in. Een luffa heeft altijd 10 ribben. Het grotere dikkere broertje van de luffa, die een gladde schil heeft, staat bekend onder de naam ‘sponskalebas’, omdat je hem kan laten drogen, de schil eraf kan pellen en dan als badspons kunt gebruiken. Lees verder

Chinese selderij [qincai 芹菜]

 Chinese Selderij Hoe heet het?
Chinese selderij, Chinese celery, khan choy, qincai 芹菜

Wat is het?
Chinese selderij is verwant aan onze bleekselderij, maar heeft een kleinere struik en heeft veel dunnere steeltjes. Hoewel Chinese selderij meer aan een kruid doet denken, wordt het in de Chinese keuken als groente gegeten. De smaak is lichter dan bleekselderij en de stelen zijn minder grof, maar wel veel langer dan die van bleekselderij. Lees verder

Paksoi [qingcai 青菜]

paksoiHoe heet het?
Paksoi, bok choy, pak choy, S.H. Pak Choy, Shanghai paksoi, qingcai 青菜, Shanghai qing 上海青, youcai 油菜

Wat is het?
Chinese bladgroente met een stevige stronk en ronde bladeren, die helemaal is ingeburgerd in het Nederlandse groentelandschap. Er zijn grofweg twee soorten te onderscheiden. De ene soort heeft de karakteristieke witte stronk en prachtig contrasterende donkergroene bladeren, de andere soort is helemaal lichtgroen- zowel de stronk als het blad. Beide soorten zijn ongeveer 30 cm. lang. De lichtgroene soort wordt ook wel Shanghai paksoi genoemd. Beide soorten hebben een lekkere groentesmaak, knapperig en licht. Er bestaan ook minivarianten van deze groente.

Hoe te gebruiken?
Wassen, de bladeren er een voor een afbreken en dan doormidden snijden. De stronken in kleinere stukken, de bladeren misschien in tweeen. Eerst de stronken bakken, later pas het blad voor evenwichtige garing. Je kunt ook de paksoi in kleinere stukken snijden en die roerbakken. Lees verder

Waterspinazie [wengcai 蕹菜]

waterspinazieHoe heet het?
Waterspinazie, ong choy, kang koen, kangkong, kang kung, 風光, water spinach, Chinese water spinach, morning glory, weng cai, wengcai, 蕹菜, hollow vegetable, kongxin cai 通菜, 空心菜, ‘holle groente’.

Wat is het?
Chinese groente met typerende holle stengels en langwerpige, puntige bladeren, die smaakt als een kruising tussen spinazie en andijvie. Makkelijke groente die licht smaakt, om te roerbakken of gewoon als groentebijgerecht.

Hoe te gebruiken?
Het onderste stukje van de stelen wegsnijden, de stevige stelen in stukken snijden en de bladeren met de dunnere Lees verder

Tong ho [chrysanthemum 茼蒿]

tonghaoHoe heet het?
Tong ho, chrysanthemum, gekroonde ganzenbloem, kroonganzebloem, ganzenbloemkruid, shungiku 春菊, kikuna 菊菜, ssukgat, tonghao 茼蒿

Wat is het?
Chinese groente met donkergroene stelen en bladeren, verwant aan de ganzenbloem, een margrietachtige eenjarige plant. Op het oog doet de vorm van het blad van chrysanthemum aan rucola denken, maar de smaak lijkt op een mix van spinazie en postelein, maar dan peperiger. Wordt zowel in de Chinese keuken gebruikt om mee te roerbakken of om in de hotpot te doen, als in de Japanse Lees verder

Taro [yutou 芋头]

taroHoe heet het?
Taro, yam, araimo, satoimo, 里芋, yutou 芋头

Wat is het?
Een knolgewas met donkerbruine schil met de kleur van kokosnoot, die gekookt een smaak heeft tussen aardappel en wortel/kastanje in. Gepureerd is taro veel zalviger en romiger dan aardappel. In veel Aziatische keukens zoals de Chinese, Koreaanse en Japanse een ingredient om te bakken in schijfjes, in stukken te stomen of te koken, en zelfs als puree tot deeg te verwerken en te frituren. Lees verder

Wintermeloen [donggua 冬瓜]

Hoe heet het?
Wintermeloen, waspompoen, waskalebas, winter melon, wax gourd, winter gourd, donggua 冬瓜

Wat is het?
Een zeer grote (50 centimeter lange) courgette / komkommerachtige vrucht met een donkergroene glanzende schil en wit vruchtvlees, die in de Chinese keuken in soepen wordt gestoofd of in z’n geheel gestoomd. ‘Meloen’ doet denken aan iets zoets, maar het woord gua 瓜, ‘pompoen-meloenachtige’, kan in het Chinees zowel slaan op zoete vruchten (watermeloen, suikermeloen) als Lees verder

Peultjesblad [doumiao 豆苗]

peultjesbladHoe heet het?
Peultjesblad, peulblad, peulspruiten, tao miu, tou miao, doperwtenscheuten, erwten scheuten, pea sprouts, erwtenpeulen, [Crazy Pea], doumiao 豆苗

Wat is het?
De jonge uitlopers van de bekende groene peultjes, geoogst als ze nog maar net opgekomen zijn. De smaak is overduidelijk die van peultjes, maar dan lichter en verfijnder. Heel lekkere en aangename groene groente. Ziet er ook rauw prachtig uit op het bord met die krullerige elegante sprietjes.

Hoe te gebruiken?
Even wassen, dan gelijk te gebruiken. In een wok op niet te hoog vuur roerbakken in olie met eventueel Lees verder

Yuzusap [柚子汁]

yuzusapHoe heet het?
Yuzusap, yuzu sap, yuzu juice, youzi zhi, 柚子汁, ゆず香汁

Wat is het?
Het sap van het Aziatische citrusvruchtje yuzu (youzi), dat eruitziet als een mandarijntje. Yuzu, een kleine groene of gele vrucht met een heel aromatische geur en smaak, is ook bekend door de populaire (Koreaanse) yuzuthee. De smaak is een kruising tussen mandarijn en citroen.

Hoe te gebruiken?
Als smaakmaker in gerechten zoals curry’s, dressings en sausjes, of als toevoeging aan cocktails in plaats van limoensap of citroensap. Lees verder

Djeroek limo [小檸檬]

djeroek limoHoe heet het?
Djeroek limo, kaffir limoen, djoeroek limo, jeruk limo, kaffir lime, djeroek sambal, jeruk limau, [?foutief :] calamansi, calamondin, kalamansi, 小檸檬

Wat is het?
Klein groengeel citrusvruchtje, half zo klein als een pingpongbal, vrucht van de kaffir lime tree, het boompje dat ook ‘limoenblaadjes‘ oftewel djeroek poeroet voortbrengt. De blaadjes en ook het sap worden vooral gebruikt in de Thaise, Maleise en Indonesische keukens. Djeroek limo heeft een matte en enigszins knobbelige schil en een friszure, aromatische smaak.

Hoe te gebruiken?
Gebruiken als limoentjes: het schilletje Lees verder

Winterbamboe [dongsun 冬筍]

bamboescheutenHoe heet het?
Winterbamboe, winter bamboo, verse bamboe, winter bamboo shoots, takenoko, 竹の子, dongsun 冬筍

Wat is het?
De verse scheuten van een bamboesoort die alleen in de winter verkrijgbaar is (januari-maart). De bamboe is geel-donkergeel van kleur en door stevige schutbladen omgeven. De bamboescheuten zijn ongeveer 20 centimeter lang, ongeveer zo breed als een peer en hebben een houtachtig uiteinde.

Hoe te gebruiken?
De schutbladen van de bamboe verwijderen, en ook Lees verder

Mosterdgroente [mosterdkool kai choy 芥菜]

mustard greensHoe heet het?
Kai Choy, mosterdgroente, Chinese sla, Chinese bindsla, mosterdkool, Chinese ijsbergsla, mustard greens, gaicai, jiecai 芥菜

Wat is het?
Chinese bladgroente die sterk doet denken aan een stevige ijsbergsla met forse bladeren. De bladeren zijn lichtgroen, bovenaan naar buiten gekruld met uiteinden zoals ijsbergsla, maar zitten onderaan vast aan een stevige stronk die zo dik is als een broccolistronk. Heeft een smaak die licht aan broccoli doet denken, maar romiger. Er is een tweede variant mosterdgroente die meer op bindsla (Romaine lettuce) lijkt. Die heeft rechtere stelen en niet zo’n geprononceerde stronk. Lees verder

Mini paksoi [上海白菜]

mini paksoiHoe heet het?
Mini-paksoi, mini bok choy, mini Shanghai paksoi, Shanghai baicai 上海白菜

Wat is het?
Chinese bladgroente in miniformaat met kleine stronkjes en een lichtgroene kleur. De bladeren zijn donkergroen tot lichtgroen, de onderkant varieert van lichtgroen tot echt wit. De smaak is licht en (mits kort gebakken) met een aangename knapperigheid.

Hoe te gebruiken?
De kleine paksois of in zijn geheel bakken of stomen, of de blaadjes eraf halen, die in stukjes snijden en verder verwerken. Bijvoorbeeld bakken en dan een klein beetje zout, een klein beetje suiker en beetje sojasaus erbij. Sesamolie erop druppelen. Lees verder

Goji besjes [gouqizi 枸杞子]

gojibesjesHoe heet het?
Goji bes, goji berry, goji berries, kei-chi, boksdoorn, wolfberry, boxthorn, lycium, Tibetan / Himalayan goji, gouqizi 枸杞子, dahong qizi 大红杞子

Wat is het?
Een klein helderrood besje, afkomstig van de struik van de gojibes. De gedroogde goji is een oude bekende in de Chinese medicinale keuken, maar is vooral de laatste jaren erg in opmars in de Westerse gezondheidskringen. De goji zou immers veel heilzame stoffen bezitten zoals veel vitamine C, een ruime hoeveelheid antioxidanten en aminozuren, en wordt nu geschaard onder de verzameling Tibetaanse ‘superfruit’.

Hoe te gebruiken?
De gedroogde gojibesjes eerst afspoelen en daarna een half uurtje in koud water weken. Dan meekoken in medicinale soepen, toevoegen aan roerbakschotels of op Westerse wijze Lees verder